Кече сержант Андрей Капралов истәлегенә

Андрей Вячеславович Капралов 1979 елда Булдырь авылында туган, Чистайда укыган. Армиядә хезмәт иткәндә үк ул, Чечняга эләгеп, сугышның нәрсә икәнен белгән. Аннан 1999 елда кайткач, ул үзенә катнашырга туры килгән авыр вакыйгаларны тиз генә оныта алмаган. Ләкин акрынлап тыныч тормыш үзенекен иткән. Андрей Капралов слесарь булып эшкә урнашкан, 2003 елда өйләнгән, әти булган. Хатыны Ольга белән киләчәккә планнар корган, оныкларын бергә карарга хыялланган. Әмма әлеге хыялларын сугыш җимергән.
2022 елның сентябрендә, Харьков өлкәсендә авыр сугышлардан һәм чигенүдән соң, Россия Федерациясендә ашыгыч рәвештә үткәрелгән өлешчә мобилизация башланды. Капраловлар гаиләсе өчен бу нәкъ менә шуны аңлаткан: 27 сентябрьдә чакыру китергәннәр, ә 28 сентябрьдә Андрейга хәрби комиссариатка килергә кирәк булган. Үз көчләре белән иң кирәкле әйберләрне сатып алганнар, барлык эшләрне башкарырга ярты көн калган, аннары «Казан-Экспо»га да кайбер нәрсәләрне илтеп биргәннәр. Фронтка китәр алдыннан әзерлек тә тиз башкарылган. Казанда аның янына кызы Катя барып йөргән, ул шул елны мәктәпне тәмамлап, институтка укырга кергән булган.
Андрей Капралов сабыр, тыныч холыклы, бик тырыш һәм яхшы күңелле кеше булган. Ул уналты яшеннән эшләгән, слесарь-инструментальче һөнәрендә зур тәҗрибә туплаган һәм беркайчан да беркемгә дә ярдәм итүдән баш тартмаган, аны хезмәттәшләре яраткан, хөрмәт иткән һәм кадерләгән. 2003 елдан ул Чистайда «Восток-Монолит» предприятиесендә эшләгән, бишенче разрядка ия булган, югары төгәллекле штамплар һәм җайланмалар ясау буенча югары квалификацияле белгеч булган.
— Үз эшен күзен йомган килеш тә эшли ала иде. Миңа бернинди сызымнар да кирәкми, дип әйтә торган иде. Уйлап-уйлап тора да һәм ничек эшләргә кирәклеген шунда ук чамалый иде, — дип искә төшерә хатыны Ольга. — Һәрвакыт барысына да ярдәмгә килде, әгәр берәрсе шалтыратса, төн уртасында да чыгып китәргә әзер иде, шунда ук «мин киттем, ярдәм итәргә кирәк» дип әйтә иде. Барысына да булышты, беркайчан да беркемне дә кире какмады, шаяртып сөйләшә иде.
Моннан тыш, Андрей һәрвакыт илдә булган вәзгыять белән кызыксынган, яңалыкларны игътибар белән күзәткән. Ул мобилизация башланырга мөмкин дип уйлаган һәм моңа ирләрчә караган.
— Мин яңалыклар карарга яратмыйм, аларны карасаң, үзеңне генә борчуга саласың. Ә ул барысын да аңлап карый иде. «Без булмасак, балаларыбызны кем яклар, беркайчан да качмаячакмын», — дип әйтә иде. Кайберәүләр ниндидер белешмәләр алдылар, качтылар, ә ул беркайчан да качмас иде, — ди Ольга.
Капраловлар бик тату яшәгәннәр, Андрей хатынын эштән каршы алган, алар барысын да бергә хәл иткәннәр. Казанда укучы кызлары мөмкинлек булганда әнисе янына кайтырга тырышса да, Андрейның әнисе белән шалтыратышып торсалар да, Ольгага үзен ялгыз хис итү бик авыр. Өч елдан соң да, ире турында сөйләгәндә, ул елый. Ул иренең балаларны яратуын, нинди актив булуын, кышын-җәен балыкка йөрүен, һәрвакыт үзенә шөгыль табуын искә төшерә.
— Башта без аның үлгәнен белмәдек. Аңа кадәр ул ике-өч көн элемтәгә чыкмады, хәл катлаулы, бертуктаусыз дроннар оча, алар тәүлек буе окопта утыралар иде. Кар эри, аннары туңа, аяк асты тайгак. 11 декабрьдә ирем шалтыратты, мөмкинлек чыгуга, якын арада шалтыратачагын әйтте (16 декабрьдә минем туган көнем). Ә 14енә каршы төндә хезмәттәше шалтыратты һәм Андрейның каты яралануы турында хәбәр итте. Ләкин ул бакыйлыкка күчкән булган инде. Алар Илья Сәлимҗанов белән бергә булганнар, Илья шунда ук һәлак булган, ә Андрейны госпитальгә кадәр алып барып җиткерә алмаганнар, — дип искә ала Ольга иң авыр, әмма әле яхшыга өметләнгән көннәрен. Андрейның үлеме турында туганнарына гыйнвар бәйрәмнәреннән соң гына хәбәр иткәннәр.
Андрей Капралов 2022 елның 11 декабрендә Луганск өлкәсенең Сватова районында артиллерия утына эләгеп һәлак булган. Чистайга аның гәүдәсен 19 гыйнварда алып кайталар. Бу аның үлеменнән соң кырыгынчы көн, Крещение бәйрәме, аны җирләү көне була.
— Без кызыбызның укып чыгуын, аның балаларын, оныкларыбызны күрербез уйлаган идек. Киләчәккә планнарыбыз, хыялларыбыз бар иде. Барысы да бер көндә хәл ителер дип уйламадык, — ди Ольга һәм өстәп куя: — Кайчакта яхшы төш күрәм дә уянасым килми. Акыл белән аның юклыгын аңлыйм, ә йөрәк кабул итми.
Билгеле булганча, беренче чакырылыш белән китүчеләрнең күбесе һәлак булган, кемдер имгәнгән, әлегә кадәр бик азлар гына сугыша.
— Уллары һәм ирләре һәлак булган башка гаиләләргә дә ярдәм итәсем килә, — ди Ольга. — Кешене кире кайтарып булмый, әмма тормыш дәвам итә, алга таба барырга кирәк. Андрей шулай дип әйтер иде.
«Без булмасак, кем?», — дип әйтә иде Андрей Капралов, армиядә йөртүче, кече сержант, Батырлык ордены кавалеры. Ул барысына да ярдәм иткән, беркайчан да зарланмаган һәм җаваплылыктан качмаган кеше. Тыныч тормыштан тартып алынган һәм мобилизация буенча фронтка киткән ир-егетләр үз бурычларын үтәделәр һәм батырлык кылдылар. Әлбәттә, алар безгә тормыш дәвам итә дип әйтерләр иде. Шулай да мондый корбаннарның азрак булуын һәм аларның юкка булмавын, тыныч тормышның озак елларына батыр ир-егетләребезнең безнең хәтердә калуларын телим.